Chuyên trang thông tin...

Trong chiến lược phát triển kinh tế đồi rừng của xã Nhữ Hán (Yên Sơn), cùng với cây nguyên liệu giấy, cây chè được nhắc đến với vai trò cây trồng mũi nhọn của xã...

Đói nghèo lùi xa

Cùng Phó chủ tịch UBND xã Nhữ Hán Trần Văn Tuyên, chúng tôi tới thôn 16 thăm những đồi chè xanh mướt, vuông vức như những ô bàn cờ. Tại đồi chè của hộ chị Cao Thị Liễu, những luống chè giống PH1 4 năm tuổi trổ búp non mỡ màng. Chị Liễu nhanh tay lồng bao tải vào máy cắt chè cầm tay để thu hoạch bảo, lô này có diện tích 1,5 ha mới trồng lại, nhưng năm ngoái đã thu được hơn 8 tấn chè búp tươi rồi, còn năm nay thì năng suất đạt trên 10 tấn, giá chè búp tươi của giống PH1 cũng cao hơn 500 đồng/kg so với chè trung du.

Khi chè bước vào năm thứ 7 trở đi thường sẽ cho năng suất rất cao. Trước đây chục năm, gia đình đã trồng chè trung du nhưng giá thấp, lại chịu hạn kém, thành thử phá dần để trồng lại. Những ngày đó vất vả quá. Mỗi sáng, trời còn mờ sương chị đã dậy gánh bầu chè lên trồng cho đến tận tối mịt mới về, giờ nghĩ lại cũng thấy bõ công.

Cùng chung niềm vui về một vụ chè mới, anh Nguyễn Văn Sơn, thôn 16 chia sẻ, trong xã có những khu đồi chè như khu bờ hồ, khu gốc ổi, khu gốc si... là những khu đồi có độ dốc. Khi đưa vào trồng giống chè lai nhiều người rất e ngại, vì sợ cây yếu, khó trụ qua mùa đông. Nhưng sức chống chịu hạn cao, năng suất vượt trội của giống mới đã xóa đi những hoài nghi về khả năng sinh trưởng phát triển.

Như gia đình anh Sơn trồng 1 ha chè bằng giống PH1, năm nay mới là năm thứ hai nhưng cây đã cao ngang lưng người. Đồi chè xanh tốt, mỡ màng, búp chè to, bậm và đang cho thu hoạch. Tuy chè còn đang trong giai đoạn kiến thiết cơ bản nhưng sản lượng búp chè tươi thu hoạch xấp xỉ gần 1,5 tấn. Khi chè bước vào giai đoạn kinh doanh nếu chăm sóc tốt năng suất có thể đạt 25 tấn/ha.

Theo anh Cao Đức Thoa, trưởng thôn 16 thì thôn có 63 ha chè, trong đó có 50 ha người dân nhận giao khoán của Công ty cổ phần chè Mỹ Lâm, số còn lại là do người dân khai hoang và chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả sang trồng chè. Cây chè đã gắn bó với người dân trong thôn từ năm 1989 cho đến nay, nhưng lúc bấy giờ giống chè được trồng chủ yếu là giống chè trung du, năng suất thấp.

Cuộc sống chỉ thực sự đổi thay hơn khi mấy năm gần đây chính quyền địa phương có chủ trương mở rộng diện tích chè, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đẩy mạnh chương trình cải tạo các diện tích chè già cỗi bằng giống chất lượng cao. Chủ trương đúng, cùng sự mạnh dạn đi tắt, đón đầu trong việc thử nghiệm giống mới như PH1, chè lai 2... của người dân đã giúp năng suất chè tăng lên đáng kể. Đối với những diện tích giao khoán, hiện cũng đang được Công ty cổ phần Chè Mỹ Lâm phối hợp chính quyền địa phương và người dân để cải tạo.

Anh Thoa chia sẻ, thôn có 76 hộ thì có tới 70 hộ trồng chè. Nhiều hộ như gia đình ông Lâm Văn Vi, Nguyễn Quốc Toản, Nguyễn Văn Sơn có nguồn thu cả trăm triệu đồng từ trồng chè. Kết thúc năm 2015, 100% số hộ trong thôn đã vươn lên thoát nghèo. Năm 2016, khi xét các tiêu chí theo chuẩn nghèo đa chiều thì số hộ trong diện nghèo là 10 hộ, nhưng mới đầu năm đến nay cũng nhờ có cây chè mà trong số các hộ nghèo đã có 7 hộ đủ điều kiện công nhận thoát nghèo.

No ấm đang về

Mấy năm trở lại đây phong trào cải tạo chè và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thu hái đã nở rộ ở tất cả các thôn trồng chè trong xã. Toàn xã hiện có hơn 230 ha chè, cây chè được bám trụ và tạo công ăn việc làm cho hàng trăm hộ gia đình tại địa phương. Cùng với thời gian, các diện tích chè đã già cỗi, không đảm bảo năng suất, chất lượng cũng như giá trị thu nhập cho người làm chè.

Nhận thức được những tiềm năng, thế mạnh và hạn chế trong phát triển cây chè; Đảng bộ, chính quyền xã Nhữ Hán đã tập trung chỉ đạo, phát triển và mở rộng, cải tạo vùng nguyên liệu chè. Kết hợp sự hỗ trợ của Nhà nước cùng kinh nghiệm, sự cần cù, chịu khó của nhân dân, đến nay năng suất chè bình quân của xã đạt 20 tấn/ha. Sản lượng chè nguyên liệu năm 2015 đạt hơn 4.600 tấn. Cây chè đã góp phần đưa mức thu nhập bình quân năm 2015 của nhân dân trong xã lên 18 triệu đồng/người.

Khả năng phát triển của cây chè khá lớn đã mở đường cho việc áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất, tỷ lệ áp dụng cơ giới hóa chiếm 90%. Số máy cắt chè, máy phun thuốc và máy đốn chè trong xã có trên 100 chiếc. Trong đó, riêng thôn 16 có 60 máy các loại, gồm 20 máy cắt chè, 30 máy phun thuốc, 10 máy đốn chè...

Ở xã Nhữ Hán, những đồi chè xanh được tô điểm bởi những con đường bê tông rộng mở đã nói lên nhiều điều về sự đổi thay trong đời sống người làm chè nơi đây. Từ chỗ sử dụng đôi tay, đôi quang gánh, cuốc bộ ra đồi thu hái chè, giờ đây họ thảnh thơi ra đồi trên những chiếc xe máy, trở về đã có người, có xe lo vận chuyển.

Những ngày dãi nắng, dầm mưa đã lùi xa vào ký ức, họ thong dong, nhẹ nhàng, chủ động chọn thời điểm thuận lợi thu hoạch. Và hơn cả, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, người làm chè ở xã Nhữ Hán đang được các cấp chính quyền cùng người nông dân chung tay thực hiện các đề tài, dự án cải tạo, trồng các giống chè lai năng suất chất lượng cao.

Phó Chủ tịch UBND xã Nhữ Hán Trần Văn Tuyên cho hay, được sự hỗ trợ của Nhà nước, từ nguồn vốn xây dựng nông thôn mới năm 2016 với số tiền là 400 triệu đồng, xã đã xây dựng và triển khai thực hiện đề án cải tạo giống chè trung du bằng giống chè lai PH1 trên tổng diện tích gần 20 ha, gồm 72 hộ thuộc các thôn Trại Xoan, Gò Chè, thôn 16, thôn 11, Liên Minh 2, Con Voi, Đồng Rôm 1 tham gia thực hiện.

Tham gia thực hiện dự án, người dân được tập huấn kiến thức trồng, chăm sóc, được hỗ trợ thuốc bảo vệ thực vật và cung cấp cây giống đảm bảo chất lượng... Từ đó giúp người dân tiếp tục thay đổi tư duy sản xuất, tạo ra những sản phẩm chè sạch, an toàn, để giá trị chè ngày càng được nâng cao. Hay dự án “Hỗ trợ nông dân trồng mới và cải tạo diện tích chè già cỗi” của Hội nông dân huyện Yên Sơn triển khai thực hiện tại 4 xã trên địa bàn huyện, trong đó có xã Nhữ Hán góp phần giúp người nông dân trong xã tham gia cải tạo vườn chè hiệu quả, phát triển kinh tế gia đình.

Về đầu ra của sản phẩm, vùng chè xã Nhữ Hán rất gần với nhà máy chế biến chè của Công ty cổ phần Chè Sông Lô và Công ty cổ phần Chè Mỹ Lâm. Vì vậy, hầu hết sản lượng chè búp tươi đều được các công ty này thu mua. Bên cạnh đó, người dân trong xã rất năng động trong phát triển kinh tế nên nhiều hộ gia đình đã tự đầu tư mua máy sao chè để chế biến chè khô tại nhà.

Trên 30 năm bám trụ và phát triển, cây chè đã thực sự gắn bó, góp phần không nhỏ nâng cao đời sống mỗi người dân xã Nhữ Hán.

Theo TQĐT