Chuyên trang thông tin...

Phát triển du lịch nông thôn theo hướng bền vững, trên cơ sở bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tổ chức hiệu quả các hoạt động nông nghiệp và môi trường sinh thái, cảnh quan của khu vực nông thôn, từng bước gắn với phát triển du lịch là một trong những mục tiêu của huyện Chợ Đồn trong phát triển kinh tế bền vững.

Là địa phương có nhiều điểm di tích lịch sử cách mạng, di tích lịch sử văn hoá  và nhiều phong cảnh đẹp, có điều kiện tự nhiên về thổ nhưỡng, nguồn nước tưới tiêu dồi dào, có nền văn hóa đậm đà bản sắc…Chợ Đồn có nhiều lợi thế để phát triển các loại hình du lịch nông thôn, như du lịch khám phá, trải nghiệm, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Trong thời gian qua huyện đã có nhiều giải pháp để triển khai thực hiện lĩnh vực này.

 Từ năm 2019, đồng chí Hà Sỹ Huân, Chủ tịch UBND huyện, nay là Giám Đốc Sở Nông nghiệp Phát triển nông thôn tỉnh Bắc Kạn đã ký ban hành Quyết định 2950 về việc phê duyệt Đề án “Quản lý, phát huy giá trị di tích, di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch huyện Chợ Đồn  giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn 2030” ( gọi tắt là Đề án 2950). Trên cơ sở đó, các cấp, các ngành, các phòng, ban của huyện đã xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai các nội dung của Đề án. Trong đó có việc khảo sát, quy hoạch các khu du lịch, xây dựng các điểm check – in, tổ chức các hoạt động chợ đêm ATK, xây dựng, quảng bá các sản phẩm Ocop, trồng cây, trồng hoa, nâng cấp các tuyến đường vào các di tích lịch sử, huy động xã hội hóa tu bổ, tôn tạo di tích.

Năm 2023, các nội dung của Đề án 2950 tiếp tục được triển khai lồng ghép, đồng hành cùng với Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện đã chú trọng trong việc bảo tồn di tích di sản, bảo vệ môi trường sinh thái, cảnh quan hướng đến du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng.

Cây chè Shan tuyết là một trong những cây trồng được huyện quan tâm bảo tồn. Là loại cây phát triển tốt ở những vùng núi có độ cao trên 900m so với mực nước biển, nơi có khí hậu mát mẻ vào mùa hè, nhiệt độ giảm sâu về ban đêm và lạnh giá vào mùa đông. Với đặc trưng là cây thân gỗ, có chiều cao lên tới 8 – 10m. Với  khí hậu mát mẻ, đất đai, độ cao phù hợp cho cây chè sinh trưởng và phát triển, Chợ Đồn có nhiều ưu thế cho việc bảo tồn, phát triển giống chè này. Cây chè Shan tuyết được đưa vào bảo tồn, bảo vệ, chăm sóc không chỉ tạo cơ hội cho sản phẩm chè Shan tuyết vươn ra thị trường, nâng cao thu nhập cho người dân địa phương mà còn kết hợp với xây dựng các mô hình du lịch sinh thái để phục vụ du khách tham quan, khám phá, tìm hiểu các giá trị về cây chè Shan tuyết cổ thụ.

 Vùng chè Shan tuyết ở Chợ Đồn được trải dài từ khu vực pù Mảy Van – giáp với núi Tam Tao thượng nguồn dòng sông Cầu thuộc thôn Bằng Viễn xã Phương Viên qua các xã Bằng Phúc, xã Tân Lập, xã Xuân Lạc, một số khu rừng ở các xã này qua khảo sát đều có những cây chè Shan tuyết cổ thụ mọc tự nhiên, có cây đường kính hơn 40 cm, cao 8 đến 10 m.

Ông Văn Phúc Thủ, trưởng thôn Bằng Viễn 1, là người thường dẫn đường cho các đoàn khảo sát, tham quan những cây chè cổ thụ ở khu vực pù Mảy Van – giáp với núi Tam Tao thượng nguồn dòng sông Cầu cho biết: Những cây chè cổ thụ này mọc tự nhiên và không biết có tự khi nào, cây  phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu ở đây nên có nhiều cây hàng trăm tuổi tán rộng hàng chục mét, những cây chè thấp, dễ hái người dân ở đây thường hái về dùng hàng ngày, những cây cổ thụ cao, to thì người dân ít khi hái được.

Những cây chè cổ thụ ở pù Mảy Van – giáp với núi Tam Tao thượng ngồn dòng sông Cầu thôn Bằng Viễn, xã Phương Viên.

 Đồi chè cổ thụ ở thôn Nà Bây, xã Bằng Phúc.

 Cây chè cổ thụ ở xã Xuân Lạc, người dân bắc cây làm thang để trèo lên hái chè.

Trước đây, chè Shan tuyết ở vùng này chủ yếu cây mọc tự nhiên, ít được trồng, chưa được đầu tư, bón phân, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, dẫn tới năng suất thấp.

Năm 2016, UBND huyện Chợ Đồn đã phê duyệt đầu tư dự án “Thực hiện trồng cải tạo, bổ sung, thâm canh diện tích cây chè Shan tuyết tại xã Bằng Phúc, giai đoạn 2016 – 2020”.

Năm 2017, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Kạn phối hợp với Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc triển khai xây dựng mô hình sản xuất chè theo tiêu chuẩn VietGAP tại thôn Phiêng Phung, xã Bằng Phúc, sau khi được tập huấn cách trồng, chăm sóc, chế biến chè an toàn theo quy trình VietGAP, người dân đã tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất từ khâu chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hái, bảo quản, chế biến để đưa ra thị trường sản phẩm an toàn, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng.

 Tháng 12/2018, sản phẩm chè Shan tuyết Bằng Phúc đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể. Hiện nay xã Bằng Phúc có hơn 300 ha chè Shan tuyết đang cho thu hoạch.

Năm 2023, Huyện có những định hướng phát triển du lịch nông thôn dựa trên cơ sở giá trị văn hóa truyền thống, môi trường cảnh quan của khu vực nông thôn, gắn với phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hoá và môi trường sinh thái của các địa phương nhằm nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng thương mại, dịch vụ.

Ông Đặng Đình Phong, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Phát triển du lịch nông thôn là một trong những nội dung của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp phối hợp với xã, các thôn có cây chè Shan tuyết tiến hành khảo sát, xác định số lượng, diện tích cây chè cổ thụ, xây dựng dự án, kế hoạch bảo tồn, bổ sung trồng mới, kêu gọi đầu tư, chế biến để nâng cao giá trị sản phẩm chè Shan tuyết, tạo thuận lợi cho đầu tư sản xuất hàng hóa, quản lý chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu. Đồng thời quy hoạch khu vực trồng chè Shan tuyết, theo hướng kết hợp với phát triển du lịch sinh thái.

 Đoàn khảo sát chè San tuyết đo vanh gốc cây chè cổ thụ ở pù Mảy Van – thượng nguồn dòng sông Cầu thôn Bằng Viễn, xã Phương Viên.

Để bảo tồn và phát triển cây chè Shan tuyết, huyện Chợ Đồn đã tập trung quy hoạch khu vực trồng chè Shan tuyết ở thôn Bản Khiếu xã Bằng Phúc, nhằm kết hợp cảnh quan sinh thái, văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc Tày cùng với xây dựng làng nghề truyền thống nấu rượu men lá tại xã Bằng Phúc để phát triển du lịch. Hệ thống hạ tầng cơ sở, đường giao thông ở đây cũng từng bước nâng cấp phục vụ du khách đến tham quan, trải nghiệm. Các phòng chuyên môn tiếp tục hỗ trợ nhân dân phát triển trồng mới diện tích chè, chăm sóc chè; tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật thu hái, đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu sản phẩm chè Shan tuyết và có kế hoạch tạo tua, tuyến tham quan, trải nghiệm cho những du khách muốn khám phá những đồi chè Shan tuyết cổ thụ.

Ông Triệu Hồng Kê, Phó Chủ tịch UBND xã Bằng Phúc cho biết: Tháng 11 năm 2022, UBND huyện đã chỉ đạo quy hoạch hơn 3000m2 đất, đưa 89 cây chè San tuyết cổ thụ về trồng ở thôn Bản Khiếu, nhằm bảo tồn và cung ứng trải nghiệm thực tế cho du khách tham quan sau này. Các cây chè cổ thụ được trồng đúng kỹ thuật, sau hơn 2 tháng đã phục hồi và ra những búp non.

 Đồi chè Shan tuyết cổ thụ được đưa về trồng ở thôn Bản Khiếu, xã Bằng Phúc tháng 11/2022, sau 2 tháng đã phục hồi sinh trưởng tốt.

Việc bảo tồn và phát huy giá trị chè Shan tuyết cổ thụ không những tạo ra nông sản đặc hữu của địa phương, đem lại giá trị kinh tế cao mà còn phục vụ phát triển du lịch. Đây sẽ là một hướng đi mới trên cơ sở sử dụng hiệu quả, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, các hoạt động nông nghiệp và môi trường sinh thái cảnh quan của khu vực nông thôn phát triển du lịch theo hướng bền vững ở huyện Chợ Đồn./.

Tác giả: Hà Tuyết – Phòng Văn hóa và Thông tin