Chuyên trang thông tin...

Ngày 12/6/2020, tại Thái Nguyên, Bộ Nông nghiệp và PTNT phối hợp với UBND tỉnh Thái Nguyên tổ chức Hội nghị “Thúc đẩy phát triển sản xuất chè bền vững”. Tại Hội nghị các đại biểu đã tham luận nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn nhằm biến cây chè không chỉ là cây xóa đói giảm nghèo, an sinh xã hội mà còn là cây làm giàu cho người trồng chè.

Tính đến hết năm 2019 diện tích chè đạt khoảng 123 nghìn ha tương đương năm 2018, năng suất chè đạt 94,8 tạ/ha (năng suất chè đạt cao nhất từ trước đến nay), cao hơn so với 2018 là 4,4 tạ/ha, sản lượng trên 1,02 triệu tấn tăng khoảng 32 nghìn tấn so với năm 2018. Khối lượng xuất khẩu năm 2019 đạt 136 nghìn tấn, giá trị 235 triệu USD, tăng 6,8% về khối lượng và tăng 13,5% về giá trị so với năm 2018. Giá chè xuất khẩu bình quân năm 2019 ước đạt 1.730 USD/tấn, tăng 6,2% so với năm 2018.

Tính đến năm 2020, cả nước có 34 tỉnh thành trồng chè; các tỉnh có diện tích chè lớn là Thái Nguyên 22,3 nghìn ha, Hà Giang 21,5 nghìn ha, Phú Thọ 16,1 nghìn ha, Lâm Đồng 10,8 nghìn ha. Sản lượng chè của Việt Nam tập trung chính tại hai vùng là vùng miền núi phía Bắc và Tây Nguyên.

Trong giai đoạn 2011-2015, diện tích chè có xu hướng tăng nhẹ từ 127,8 lên 133,6 nghìn ha nhưng đến hết năm 2019 diện tích có xu hướng giảm do Lâm Đồng và một số tỉnh miền núi phía Bắc đã chuyển đổi diện tích chè già cỗi, giống cũ, năng suất và chất lượng thấp sang cây trồng khác, đặc biệt là chuyển đổi sang cây ăn quả tại các tỉnh miền núi phía Bắc. Mặc dù diện tích gieo trồng có xu hướng giảm nhưng diện tích chè kinh doanh luôn ổn định xấp xỉ 115 nghìn ha, năng suất tăng mạnh từ 7,68 lên 9,48 tấn/ha nên sản lượng chè giai đoạn 2011-2019 tăng 18,4% (từ 878,9 lên 1.020 nghìn tấn). Một số tỉnh có tốc độ tăng năng suất và sản lượng nhanh như Thái Nguyên, Tuyên Quang, Nghệ An, Hà Tĩnh và Phú Thọ.

Để phát triển chè một cách bền vững, tại Hội nghị Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chỉ ra một số điểm cần triển khai thực hiện như sau:

Thứ nhất là ổn định diện tích chè toàn quốc khoảng 130 ngàn ha, tập trung nâng cao năng suất, chất lượng chè Việt Nam thông qua chuyển đổi các giống chè cũ sang các giống chè mới. Cơ cấu lại tỷ lệ chè đen và chè xanh một cách hợp lý để đảm bảo đáp ứng cả thị trường trong nước và thị trường Quốc tế.

Thứ hai là tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm soát thuốc BVTV để đảm bảo bộ thuốc sử dụng trên chè đáp ứng các yêu cầu khắt khe nhất của nhà nhập khẩu. Đồng thời khuyến khích phát triển chè hữu cơ để đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của thị trường trong nước và xuất khẩu.

Thứ ba là đầu tư có trọng điểm vào công tác chế biến sâu, đặc biệt là các sản phẩm chè sau chế biến có chất lượng cao, mang lại giá trị kinh tế lớn để hình thành ngành công nghiệp chế biến chè tiên tiến tại Việt Nam

Thứ tư là phát triển đa dạng hóa các sản phẩm về chè nhưng không quyên giữ gìn văn hóa chè Việt, thúc đẩy phát triển các sản phẩm chè Shan cổ thụ vùng núi cao của Việt Nam trở thành những sản vật có giá trị đặc biệt cả về văn hóa, du lịch và giá trị kinh tế.

Thứ năm là Chính phủ đã và sẽ tiếp tục đầu tư để phát triển cây chè hướng tới giá trị xuất khẩu đạt 400 triệu đô la vào năm 2030, trước mắt là Chương trình giống sẽ tiếp tục đầu từ theo chuỗi từ lưu giữ bảo tồn các giống chè của Việt Nam đến nghiên cứu chọn tạo giống mới, sản xuất giống phục vụ nhu cầu thay giống của các địa phương trong thời gian tới.

TS. Nguyễn Quốc Mạnh