Cây chè mặc dù được trồng ở nhiều nơi, nhưng chỉ có trồng ở một số vùng chè như vùng chè Thái Nguyên hay Lâm Đồng … thì mới thấy hết được giá trị mà cây chè mang lại cho con người. Hãy cùng khám phá yêu cầu điều kiện sinh thái của cây chè để hiểu thêm về môi trường sống của cây chè như thế nào là phù hợp.
cây chè

Nhiệt độ
Cây chè yêu cầu tổng nhiệt độ hàng năm khoảng 4.000oC. Nhiệt độ trung bình hàng năm thích hợp đối với chè 18-23oC, tùy giống mà nhiệt độ thích hợp khác nhau: chè san 15-20oC, chè trung du và các giống chè khác trồng ở vùng trung du và vùng khí hậu tương tự 20-25oC.

Nhiệt độ tối thấp -5oC đối với chè san và 0oC đối với chè trung du. Nhiệt độ tối cao 32oC (chè san) và 35oC (chè trung du) nếu nhiệt độ cao hơn 35oC sẽ làm kém chất lượng chè. Nếu có mưa hoặc tưới phun mưa thì chè chịu được nắng gắt và nhiệt độ cao.

Cây chè ngừng sinh trưởng khi nhiệt độ 10-12oC. Cây chè sinh trưởng mạnh, ra nhiều búp hàm lượng tananh cao, phẩm chất chè tốt trong phạm vi nhiệt độ 20-30oC. Độ cao và vĩ độ kết hợp với nhau, tạo ra nhiệt độ thích hợp cho cây chè sinh trưởng.

Ánh sáng
Chè là loại cây ưa sáng. Ở những vùng nắng gắt cây chè cần có bóng mát vừa phải, nhất là thời kỳ cây con. Nếu tưới nước thì không cần cây bóng mát. Chè thích hợp nhất với ánh sáng tán xạ. Trong điều kiện chè được che bóng thì là chè xanh đậm, lòng dài, ít búp, búp non,… đồng thời hàm lượng các vật chất có đạm trong búp tăng (cafein, protit,…) còn các chất không có đạm bị giảm (gluxit, tanin), nếu đem chè chế biến chè đen thì lại có chất lượng tốt, chế biến chè xanh thì chất lượng xấu.

Ở vùng nắng gắt cây chè cần có bóng mát vừa phải, nhất là giai đoạn đầu cây còn nhỏ. Nếu được tưới nước thì cây chè không cần bóng mát. Chè san trồng trên núi cao mát dịu và râm không cần bóng mát. Chè san trồng ở dưới thấp, nắng và nóng, phải có cây bóng mát.

Lượng mưa
Lượng mưa hàng năm thích hợp cho cây chè là 1500-2400mm, hàng tháng trên 100mm và được phân bổ đều qua các tháng.

Lượng mưa tối thiểu hàng năm 1000mm, hàng tháng 50mm. Hằng năm cần phải có 1-2 tháng khô hanh cây chè tạm ngừng sinh trưởng và là thời kỳ đốn chè. Tháng có mưa dưới 100mm phải có tưới bổ sung hoặc thường xuyên có tủ gốc, giữ ẩm thì cây chè mới sinh trưởng đều và cho năng suất cao.

Độ ẩm không khí
Độ ẩm và nhiệt độ cao là hai yếu tố quan trọng để lá chè tích lũy được nhiều tanin và chất hòa tan, nâng cao được phẩm chất.

Độ ẩm không khí thích hợp với chè từ 85-90%, độ ẩm không khí dưới 70% ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng năng suất chè.

Hạn không khí và gió tây nam khô nóng ảnh hưởng đến sinh trưởng, giảm năng suất, chè đen chế biến cũng khó lên men tốt. Vì vậy ở những vùng có gió nóng khô hạn cần phải có đai rừng chắn gió hoặc hàng cây phòng hộ và nếu có điều kiện thì tủ đất giữ ẩm hoặc tưới nước cho chè.