Công ty cổ phần Chè Mỹ Lâm (Yên Sơn) đẩy mạnh cơ giới hóa trong việc thu hái chè, tăng năng suất lao động.

Cây chè trên đất Tuyên Quang không biết có từ bao giờ. Nhưng thói quen uống chè trong mỗi gia đình đã có từ xa xưa. Khi có người đến nhà gia chủ thường pha chè đãi khách như một nét văn hóa. Trước đây, người dân thường trồng cây chè ở vườn nhà để hái về pha uống, giờ đây cây chè đã phát triển thành cây trồng hàng hóa, đem lại hiệu quả kinh tế, trở thành sản phẩm du lịch nổi trội của tỉnh.

Hiện nay, Tuyên Quang có hơn 8.700 ha chè, 3 doanh nghiệp cổ phần, 3 hợp tác xã, 8 công ty TNHH sản xuất, kinh doanh chè. Xác định cây chè là cây trồng chủ lực thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương, tỉnh đang thực hiện các giải pháp để nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị cây chè, phấn đấu sản lượng thu hoạch chè búp tươi hàng năm đạt trên 65.500 tấn, doanh thu trên 315 tỷ đồng.

Trong các tỉnh miền núi phía Bắc, cùng với Thái Nguyên, Tuyên Quang được coi là một trong những tỉnh có diện tích và sản lượng chè lớn nhất miền Bắc. Cây chè rất phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở địa phương. Diện tích chè hàng năm vẫn được mở rộng. Nói về vùng chè có tuổi thọ lâu năm trên đất Tuyên Quang phải nhắc đến những cây chè Shan tuyết cổ thụ ở xã Sinh Long, Hồng Thái, Sơn Phú (Na Hang).

Phó Chủ tịch UBND xã Sinh Long Hoàng Văn Hào cho biết, diện tích tự nhiên toàn xã là 11.000 ha, trong đó có gần 1.000 ha cây chè Shan tuyết sống dưới tán rừng nguyên sinh. Những cây chè cổ thụ này ước tính cũng có tuổi thọ hàng trăm năm rồi. Giờ một kg chè tươi Shan tuyết bà con bán với giá 10.000 - 15.000 đồng. Có vùng nguyên liệu ổn định các công ty TNHH, lò sao chè thủ công truyền thống mọc lên nhiều, thu mua chè búp tươi cho bà con. Chè đóng gói với mẫu mã đẹp, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, trở thành sản phẩm du lịch độc đáo của địa phương.

Ngoài những cây chè Shan tuyết mọc tự nhiên trên rừng, thì diện tích chè trồng của tỉnh luôn được mở rộng, nhất từ những thập niên 50 - 60, khi những người đi xây dựng vùng kinh tế mới lên Tuyên Quang làm trong các Nông trường chè Tân Trào (Sơn Dương), Sông Lô, Mỹ Lâm (Yên Sơn). Giờ đây, các nông trường này đều trở thành các Công ty cổ phần, giao diện tích chè đến từng hộ gia đình. Các Công ty cổ phần cũng tập trung đầu tư trang thiết bị máy móc hiện đại, cho ra những sản phẩn chè đạt chất lượng cao, bán ra thị trường trong nước và xuất khẩu.

Ngoài giống chè trung du truyền thống, hiện nay người dân tập trung trồng giống chè PH1, chè Bát Tiên, Ô Long, Ngọc Thúy... năng suất, chất lượng được nâng lên. Các sản phẩm chè của các công ty đã tham dự các hội chợ trong nước và quốc tế đều được đánh giá cao về chất lượng và mẫu mã sản phẩm.

Các hợp tác xã, các công ty TNHH, các cơ sở sản xuất chè trên địa bàn tỉnh đã phát triển lên nhiều, tạo môi trường cạnh tranh về giá cả, chất lượng sản phẩm. Thôn Vĩnh Tân, xã Tân Trào (Sơn Dương) được UBND tỉnh công nhận là làng nghề đầu tiên của tỉnh Tuyên Quang vào năm 2014. Chè Vĩnh Tân đã từng đoạt Cúp đồng Hội thi “Búp chè vàng” tại Liên hoan Chè Thái Nguyên. Ông Phạm Ngọc Thảnh, Trưởng thôn Vĩnh Tân chia sẻ, hiện thôn có 110 hộ, thì có 105 hộ làm chè thủ công truyền thống với diện tích trên 100 ha. Như vậy trung bình mỗi hộ ở đây có gần 1 ha chè sản xuất.

Bên cạnh đó, tại huyện Hàm Yên, Tổ hợp tác sản xuất chè Làng Bát, xã Tân Thành cũng đi lên bền vững bằng việc sản xuất chè an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP. Chè Làng Bát sản xuất bằng phương pháp truyền thống. Chè hái về được đưa vào chế biến ngay theo quy trình kỹ thuật nghiêm ngặt và đóng gói với mẫu mã rất hiện đại, đã được nhiều du khách lựa chọn.

Người dân thôn Nà Cọn, Sơn Phú (Na Hang) bên sản phẩm chè Shan tuyết.

Ông Nguyễn Tuấn Hưng, du khách quận Tây Hồ, Hà Nội nói, ông và gia đình đã dùng nhiều sản phẩm chè xứ Tuyên như Tân Trào, Mỹ Lâm, Sông Lô, Vĩnh Tân, Làng Bát, Sinh Long... Hương vị chè xứ Tuyên rất đặc trưng, uống xong mới cảm nhận được hết vị thơm của chè. Vì vậy, mỗi lần đi du lịch đền chùa, lễ hội xuân đầu năm, Lễ hội Thành Tuyên ông đều mua chè về uống và làm quà cho người thân, bạn bè. Ai uống cũng khen ngon.

Để khuyến khích người dân phát triển kinh tế, năm 2014 HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 12 về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất hàng hóa đối với một số cây trồng, vật nuôi trên địa bàn tỉnh. Trong đó, có một số cây chè đặc sản như Shan tuyết, Kim Tuyên, Phúc Vân Tuyên. Bà Đàm Thị Vân Anh, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Tuân Lộ (Sơn Dương) nói, hiện nay, trên địa bàn huyện, một số giống chè đặc sản khác có khả năng phát triển tốt như: Ngọc Thúy, Bát Tiên, Đại Bạch Trà nhưng không nằm trong danh mục chè đặc sản được hỗ trợ trong Nghị quyết. Bởi 3 giống chè đặc sản trên không phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu ở địa phương. Vì vậy, mong HĐND tỉnh bổ sung danh mục giống cây chè đặc sản được hỗ trợ vay vốn, giúp người làm chè có điều kiện phát triển sản xuất, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn.

Trước kia, cây chè là cây xóa đói giảm nghèo, giờ cây chè đã thực sự là cây làm giàu của người dân trên địa bàn tỉnh. Tỉnh đang có kế hoạch quy hoạch vùng chuyên canh chè chất lượng cao, xây dựng thương hiệu cho chè Tuyên Quang một cách bài bản, khoa học, để chè thực sự là niềm tự hào của người dân xứ Tuyên và là đặc sản mà mỗi du khách luôn nhớ đến.

Theo TQĐT